| Ăn uống quá lạnh: Lý do khiến Phế hư, dễ cảm mạo

Nhiều người có thói quen sử dụng đồ uống lạnh hoặc thực phẩm ướp đá quanh năm, đặc biệt vào mùa nóng, mà không lường hết tác động đến sức khỏe. Theo y học cổ truyền, việc ăn uống quá lạnh không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa mà còn làm tổn thương Phế - cơ quan giữ vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí và bảo vệ cơ thể trước tác nhân gây bệnh. Khi Phế bị suy yếu, sức đề kháng giảm, cơ thể dễ bị cảm mạo, viêm họng hoặc các bệnh về đường hô hấp.

Góc nhìn Đông y: Phế và vai trò trong bảo vệ cơ thể

Trong Đông y, Phế (tương đương chức năng phổi trong y học hiện đại) được coi là cơ quan “chủ khí”, đảm nhận việc hít thở và phân bố khí khắp cơ thể. Không chỉ vậy, Phế còn quản lý vệ khí - lớp “lá chắn” giúp chúng ta chống lại tác nhân gây bệnh từ môi trường như gió lạnh, vi khuẩn, virus.

Nếu Phế khỏe, hơi thở sâu và đều, cơ thể dễ thích ứng với thay đổi thời tiết. Nhưng khi Phế yếu (Phế hư), vệ khí suy giảm, “cửa ngõ” bảo vệ bị mở toang, và chỉ cần một luồng lạnh từ đồ ăn, thức uống cũng đủ khiến cơ thể chao đảo, dễ cảm mạo, ho hoặc viêm họng.

Ăn uống quá lạnh: Tác động ẩn bên trong

Từ góc nhìn Đông y, thực phẩm và đồ uống quá lạnh khi đưa vào cơ thể sẽ làm khí lạnh xâm nhập trực tiếp vào tỳ vị - “bếp lò” cung cấp năng lượng cho toàn thân. Lạnh ở tỳ vị không chỉ khiến tiêu hóa trì trệ, sinh đầy bụng, chán ăn mà còn làm khí huyết vận hành kém. Khi tỳ vị yếu, nguồn sinh khí nuôi dưỡng Phế cũng giảm, lâu ngày dẫn đến Phế hư.

Hơn nữa, lạnh còn khiến đường thở co lại, lông mao bảo vệ niêm mạc hô hấp hoạt động kém, tạo điều kiện cho tà khí như phong hàn hoặc vi khuẩn, virus xâm nhập dễ dàng hơn. Đây chính là lý do những người thường xuyên uống đồ lạnh dễ bị ho, nghẹt mũi, cảm mạo chỉ sau vài lần tiếp xúc với gió hoặc thay đổi thời tiết.

Dấu hiệu nhận biết Phế yếu do đồ lạnh

Phế hư không xuất hiện đột ngột mà hình thành từ những thay đổi nhỏ nhưng dai dẳng. Người bị Phế yếu do ăn uống quá lạnh thường có các biểu hiện:

• Hô hấp dễ bị ảnh hưởng: hay hắt hơi, nghẹt mũi, khó thở khi gặp lạnh.
• Cổ họng nhạy cảm: dễ khô rát hoặc đau khi thay đổi nhiệt độ.
• Sức đề kháng kém: thường xuyên bị cảm cúm, viêm họng, ho.
• Mệt mỏi, da khô: do khí và tân dịch của Phế suy giảm.

Việc nhận biết sớm những dấu hiệu này giúp mỗi người kịp thời điều chỉnh thói quen ăn uống và bảo vệ hệ hô hấp trước khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.

Cách dưỡng Phế, phòng cảm mạo theo y học cổ truyền

Duy trì hơi thở sâu và đều

Hít thở là hoạt động trực tiếp nuôi dưỡng và rèn luyện Phế. Mỗi ngày, hãy dành ít nhất 10-15 phút cho các bài tập thở sâu: hít vào chậm qua mũi, cảm nhận lồng ngực và bụng căng đầy, sau đó thở ra nhẹ nhàng. Thói quen này giúp tăng dung tích phổi, cải thiện khả năng trao đổi khí và nâng cao sức đề kháng.

Ăn uống ấm nóng, dễ tiêu

Nguyên tắc dưỡng Phế bắt đầu từ bảo vệ tỳ vị. Các món súp, cháo, canh ấm với gừng, hành, tỏi, tiêu… giúp tỳ vị ấm áp, sản sinh đủ khí nuôi dưỡng Phế. Hạn chế đồ sống, lạnh, nhất là khi thời tiết chuyển lạnh hoặc cơ thể mệt mỏi.

[Tag] Ăn uống ấm nóng, dễ tiêu để dưỡng Phế

Bổ sung thảo dược hỗ trợ Phế

Một số thảo dược như cát cánh, hạnh nhân, mạch môn, cam thảo… thường được dùng trong Đông y để dưỡng âm, nhuận phế, giảm ho, tăng sức đề kháng đường hô hấp. Có thể dùng dưới dạng trà thảo mộc hoặc trong các món hầm, nhưng cần tham khảo ý kiến thầy thuốc để phù hợp thể trạng.

Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ và ngực

Khí lạnh thường xâm nhập qua vùng cổ gáy. Vào mùa lạnh hoặc khi dùng điều hòa, nên quàng khăn mỏng hoặc mặc áo kín cổ để bảo vệ Phế.

Tập thể dục nhẹ nhàng và đều đặn

Đi bộ, thái cực quyền, yoga hoặc các bài tập dưỡng sinh giúp khí huyết lưu thông, tăng cường chức năng hô hấp mà không gây áp lực quá lớn cho cơ thể.

Xoa bóp huyệt vị dưỡng Phế

Một số huyệt như Trung phủ, Xích trạch, Phế du có tác dụng kiện phế, ích khí, giảm nguy cơ cảm mạo. Có thể xoa bóp hoặc day ấn nhẹ mỗi ngày để hỗ trợ phòng bệnh.

Liệu trình dưỡng Phế tại Y Viên

Tại Y Viên, các liệu trình dưỡng Phế được thiết kế dựa trên nguyên tắc kết hợp Đông y và chăm sóc cá nhân hóa, phù hợp với thể trạng và nhu cầu từng người.

• Châm cứu được áp dụng vào các huyệt vị liên quan đến Phế, giúp khai thông kinh mạch, điều hòa khí huyết và tăng khả năng chống lại tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.
• Xoa bóp bấm huyệt vùng lưng trên, cổ và ngực giúp làm ấm Phế, thư giãn cơ hô hấp, đồng thời hỗ trợ lưu thông khí huyết.
• Thảo dược và trà dưỡng Phế được lựa chọn từ nguồn nguyên liệu an toàn, giúp nhuận phế, hỗ trợ hệ hô hấp và nâng cao sức đề kháng.

[Tag] Dưỡng Phế tại Y Viên

Việc kết hợp các phương pháp này không chỉ cải thiện chức năng hô hấp mà còn giúp cơ thể tăng khả năng thích nghi trước thay đổi thời tiết, giảm nguy cơ cảm mạo và các bệnh đường hô hấp khác.

Kết luận

Ăn uống quá lạnh tuy mang lại cảm giác sảng khoái tức thời nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe, đặc biệt là gây tổn thương Phế và làm cơ thể dễ mắc cảm mạo. Việc thay đổi thói quen ăn uống, chú trọng bảo vệ tỳ vị - phế vị kết hợp với dưỡng sinh hằng ngày sẽ giúp duy trì sức khỏe hô hấp và nâng cao sức đề kháng. Nếu cần một giải pháp toàn diện, các liệu trình dưỡng Phế tại Y Viên có thể là lựa chọn hữu ích, an toàn và phù hợp cho nhiều đối tượng.