| Viêm đại tràng, đau dạ dày - Châm cứu có hiệu quả không?

Viêm đại tràng và đau dạ dày là những chứng bệnh tiêu hóa thường gặp, gây ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng cuộc sống. Người bệnh thường phải đối diện với tình trạng đau bụng, rối loạn tiêu hóa, ăn uống kém, cơ thể suy nhược kéo dài.

Trong y học cổ truyền, nguyên nhân sâu xa không chỉ đến từ chế độ ăn uống thất thường hay căng thẳng tâm lý, mà còn do Tỳ Vị hư yếu, Can Khí uất, khí huyết vận hành không thông.

Châm cứu - một phương pháp trị liệu đã có lịch sử hàng ngàn năm - được xem là giải pháp an toàn và bền vững giúp điều hòa công năng Tỳ Vị, giải uất, hoạt huyết, giảm đau, từ đó hỗ trợ cải thiện các chứng bệnh đường tiêu hóa.

Nguyên nhân viêm đại tràng - đau dạ dày

Trong quan niệm Đông y, các bệnh lý đường tiêu hóa như đau dạ dày, viêm đại tràng không chỉ xuất phát từ thức ăn hay vi khuẩn như quan niệm hiện đại, mà gốc rễ còn liên quan đến sự mất cân bằng của ngũ tạng, khí huyết, tỳ vị. Một số nguyên nhân chính gồm:

Tỳ Vị hư yếu

Tỳ chủ vận hóa, Vị chủ nạp. Khi Tỳ Vị suy yếu, công năng tiêu hóa kém, thức ăn không được chuyển hóa thành khí huyết đầy đủ. Hậu quả là sinh ra đầy trướng, ăn uống khó tiêu, bụng đau âm ỉ, phân lỏng hoặc nát, cơ thể mệt mỏi, gầy sút.

Can Khí uất kết

Căng thẳng, lo âu, uất ức khiến Can mất chức năng sơ tiết, khí cơ trong cơ thể bị đình trệ. Khí uất phạm Vị gây đau tức vùng thượng vị, ăn không ngon, dễ đầy bụng.

Khí huyết ứ trệ

Ăn uống thất thường, làm việc quá sức hoặc mắc bệnh lâu ngày khiến khí huyết không thông. Kết quả là gây đau bụng quặn từng cơn, đặc biệt vùng bụng dưới, đi ngoài khó khăn hoặc xen kẽ lỏng - táo.

Ngoại tà xâm nhập

Thời tiết lạnh, ẩm hoặc ăn phải đồ sống, lạnh, tanh… có thể làm Hàn Thấp xâm nhập vào đường ruột. Triệu chứng thường gặp: đau bụng dữ dội, tiêu chảy nhiều lần, bụng sôi, tay chân lạnh.

Từ góc nhìn này, y học cổ truyền nhấn mạnh: muốn cải thiện tình trạng đau dạ dày, viêm đại tràng thì không chỉ điều trị triệu chứng mà phải điều hòa toàn diện Tỳ - Vị - Can - Khí huyết, giúp cơ thể tự khôi phục cân bằng.

Cơ chế tác động của châm cứu lên hệ tiêu hóa

Trong học thuyết Đông y, hệ tiêu hóa chủ yếu quy về Tỳ và Vị. Tỳ chủ vận hóa, Vị chủ thu nạp, cả hai có quan hệ biểu lý mật thiết, cùng đảm đương chức năng tiếp nhận và chuyển hóa thức ăn thành khí huyết nuôi dưỡng toàn thân. Khi Tỳ Vị mất điều hòa, các chứng như đầy trướng, tiêu chảy, đau bụng, khó tiêu… dễ dàng phát sinh.

Châm cứu tác động lên hệ tiêu hóa thông qua nhiều cơ chế sau:

Điều hòa công năng Tỳ Vị

Các huyệt vị như Túc Tam Lý, Trung Quản, Nội Quan khi được châm cứu sẽ có tác dụng kiện Tỳ, hòa Vị, thúc đẩy vận hóa thủy cốc, giúp thức ăn tiêu hóa thuận lợi, giảm cảm giác đầy trướng, buồn nôn, chán ăn.

Sơ Can lý khí, giải uất

Trong nhiều trường hợp, bệnh ở dạ dày - đại tràng liên quan chặt chẽ đến Can khí uất trệ. Khi Can mất sơ tiết, khí cơ đình trệ, Tỳ Vị bị ảnh hưởng mà gây nên đau tức vùng thượng vị, khó chịu, ợ hơi.
Châm cứu các huyệt như Thái Xung, Hợp Cốc, Can Du giúp thư giãn khí cơ, điều hòa sự vận hành của Can, từ đó gián tiếp làm Tỳ Vị hoạt động hài hòa hơn.

Ôn thông kinh lạc, tán hàn trừ thấp

Khi hàn thấp xâm nhập, Vị Dương bị trở ngại, khí cơ mất ấm áp, dễ sinh tiêu chảy, đau bụng quặn. Lúc này, châm cứu phối hợp với cứu ngải tại các huyệt Khí Hải, Tỳ Du, Vị Du giúp ôn dương, tán hàn, hóa thấp, khôi phục sự ấm áp cho Tỳ Vị, làm giảm nhanh triệu chứng.

Hoạt huyết chỉ thống, điều hòa khí huyết

Đau bụng, co thắt thường liên quan đến sự ứ trệ khí huyết ở kinh lạc vùng bụng. Châm cứu tại Huyết Hải, Tam Âm Giao, Thiên Khu có tác dụng hoạt huyết, điều hòa khí cơ, giúp giảm đau, thông lợi trường vị.

Như vậy, châm cứu chính là phương pháp điều hòa tổng thể, vừa kiện Tỳ Vị, vừa giải uất khí, vừa ôn dương hóa thấp, vừa hoạt huyết giảm đau. Nhờ đó, hệ tiêu hóa không chỉ cải thiện triệu chứng mà còn được khôi phục chức năng căn bản, giúp bệnh nhân khỏe dần từ gốc.

Vậy châm cứu có hiệu quả cho viêm đại tràng, đau dạ dày không? Thực tiễn tại Y Viên cho thấy:

• Người bệnh viêm đại tràng, đau dạ dày sau liệu trình châm cứu thường giảm đau bụng, đầy trướng, tiêu hóa tốt hơn.

• Giúp ổn định nhu động ruột, giảm tiêu chảy hoặc táo bón xen kẽ.

• Kết hợp xoa bóp bấm huyệt, dưỡng sinh và điều chỉnh chế độ ăn uống giúp hiệu quả bền vững, hạn chế tái phát.

[Tag] Châm cứu giúp khôi phục chức năng Tỳ Vị

Vì vậy, châm cứu không chỉ giảm triệu chứng mà còn tác động vào căn nguyên theo Y học cổ truyền, giúp khôi phục chức năng Tỳ Vị, điều hòa Can khí và khí huyết toàn thân, hỗ trợ người bệnh phục hồi lâu dài.

Kết luận

Viêm đại tràng và đau dạ dày không chỉ là những triệu chứng tiêu hóa đơn thuần mà còn phản ánh sự mất cân bằng Tỳ Vị, khí huyết ứ trệ và Can khí uất. Khi kết hợp châm cứu với xoa bóp bấm huyệt, dưỡng sinh và điều chỉnh chế độ ăn uống, người bệnh không chỉ giảm nhanh triệu chứng mà còn cải thiện chức năng tiêu hóa lâu dài, hạn chế tái phát.

Châm cứu vì vậy là phương pháp an toàn, hiệu quả và bền vững, giúp người bệnh phục hồi từ căn nguyên, lấy lại sức khỏe và tinh thần cân bằng.